مدیریت مصرف آب در پرورش بوقلمون

تهیه و تدوین :کمیته علمی پژوهشی زنجیره بوقلمون زرین گستر پرتیکان

نکات کلیدی :

-مدیریت و کیفیت مصرف آب فاکتوری بسیار مهم در صنعت پرورش بوقلمون

-داشتن اطلاعات در مورد باکتری ها،PH آب و سختی آب و تمیز نگه داشتن لوله های آب مصرفی روزانه

-توجه به پاکیزگی لوله های آب بین گله ها

-کنترل PH و کلرین و ORP آب

مقدمه :

مصرف اب در بوقلمون ها بیش از دو برابر مصرف غذاست،از این رو داشتن یک منبع تمیز و سالم آب بسیار مهم است.آب علاوه بر اینکه عنصری حیاتی برای زنده ماندن است،بر روی ساخت و ساز و موارد فیزیولوژیکی بدن نیز تاثیر بسزایی دارد.بنابراین مواردی شبیه تغییرات باکتریایی،PH ،سطح نیتروژن،سختی آب،سطح مواد معدنی آب که بر کیفیت آب تاثیر میگذارند ممکن است بر مصرف مقدار آب وخواص آن بر بوقلمون تاثیر گذارد.در جدول شماره 1 مواردی در مورد سطوح میکروبی و معدنی آب به صورت تیتروار بیان شده اند.(استاندارد آب مصرفی توسط بوقلمون).موارد و نکته های تیتر شده باید قابل بکارگیری توسط مزرعه داران در مزارع مختلف باشد.

باکتری:

 نتایج تست های میکروبی و باکتریایی نشان میدهد اگرچه وجود باکتریها در آب ممکن است مضر و زیان بار نباشد اما وجود آنها در آب گواه بر ان است که سیستم آبرسانی آلوده است.مقدار وجود این باکتری ها تا مرز 1000 CFU/ml مجاز بوده و در مزارع با بهداشت عالی این عدد ممکن است صفر نیز باشد.هرچقدر این عدد به صفر نزدیک تر باشد ،آب برای بوقلمون ها بهتر و بهداشتی تر است.اگر این عدد از مرز 1000 بگذرد باید از مواد تصفیه کننده و پاک کننده ی مجاز برای تمیز کردن خطوط انتقال و آب استفاده کنیم.

PH:

PH  به مقدار یون هیدروژن موجود در آب  یا هر محلولی میگویند که دامنه ی آن از 1 تا 14 و مقدار 7 خنثی میباشد.PH زیر 7 اسیدی بودن محلول را نشان میدهد و هرچه این عدد به یک نزدیک شود خاصیت اسیدی بیشتر میشود.تغییر هر یک واحد PH حدود 10 واحد اسیدی بودن یا باز بودن را تحت تاثیر قرار میدهد به بیان دیگر PH 6 ،10 مرتبه اسیدی تر از PH 7 میباشد.درست است که PH نوعی آلودگی نیست اما میتواند کیفیت آب را تحت تاثیر قرار دهد.PH میتواند روی عملکرد مواد ضد عفونی کننده مثل کلر تاثیر گذارد.PH مناسب برای کارا بودن کلر بین 4 تا 7 میباشد که اگر PH بالا باشد باید آن را زیر 7 اورد تا خاصیت اسیدی آب بیشتر شود.تاثیر آب با PH بالای 8 خیلی کم است.

سختی آب:

منظور از سختی آب مقدار عنصر کلسیم و منیزیم موجود در آب میباشد.مشکل اصلی  وجود این دو عنصر ایجاد رسوب در مجاری آب،نیپل ها و قطره چکان ها میباشد.منیزیم و کلسیم همچنین تاثیر مواد ضد عفونی کننده را کاهش میدهند.دستگاه رقیق کننده آب میتواند این مشکل را تا حدی حل کند.

 مواد معدنی:

آب تنها ماده ایست که با وجود برخی مواد معدنی حل شده در آن ،شفافیت خود را داراست .در اکثر موارد این مواد معدنی در حدی هستند که بوقلمون با انها مشکل ندارند و راحت ان را نوشیده و استفاده و مواد الی مثل کلسیم و سدیم  را جذب میکنند،اما در مواردی که آب حاوی عناصر منگنز و آهن است بوقلمون به مشکل برخواهد خورد و نمی تواند با این عناصر کنار بیاید.آهن و منگنز طعم آب را تا حدی تلخ میکنند و همچنین شرایط را برای رشد برخی میکروب ها مهیا میکنند.برخی عوارض که ناشی از وجود این عناصر میشوند عبارتند از:

نا کارآمدی و ازبین رفتن خواص اصلی اب خوراکی-از بین رفتن و ناکار آمد شدن تجهیزات آبرسانی-حضور و رشد برخی باکتری ها(مواد آلی آب غذای این باکتری ها محسوب میشود).

چنانچه مقداراین موادکلسیم و منیزیم  بیشتر از60ppm  باشد و PH آب بیش از 7 باشد ،در سیستم آبرسانی رسوب ایجاد شده و باید از پاک کننده های اسیدی برای تمیز کردن آن استفاده کرد.

برخی دیگر از مواد آلاینده آهن منگنز و سولفور هستند .آهن به صورت جرم قهوه ای رنگ و سولفور و منگنز به صورت جرم سیاه رنگ روی سطوح قابل رویتند.سولفور طبیعی در آب بوی باروت کبریت میدهد.اگر آب بوی تخم مرغ گندیده دهد یعنی در آن سولفات هیدروژن یافت میشود.سولفات هیدروژن پیامد وجود باکتریها یی است که سولفور را مصرف میکنند.برای تمیز کردن این آب باید از محلول های تصفیه ی بسیار قوی استفاده کرد.اگر فیلتر های ورودی آب قهوه ای یا سیاه رنگ شده اند استفاده از محلول های ضد عفونی قوی ضروری است.اگر مشکل اهن آب بود فیلتر کردن آب و کلر زدن آن میتواند فکر خوبی باشد.

نیترات ها عناصری بی بو و بی رنگ هستند که تشخیص آنها تنها از طریق ازمایشات مقدور میباشد.وجود نیترات در حدود 10ppm میتواند رون رشد را کند و روی ضریب تبدیل اثرات منفی گذارد.

تمیز کردن خطوط آب بین گله ها:

برای اطمینان از سلامت و عملکرد خوب گله ،وجود منبع ابی پاک و ایمن امریست ضروری و لازم،اما نکته ی بسیار مهم قبل از ضد عفونی کردن و تمیز کردن آب درون منبع تمیز کردن اتصالات و خطوط لوله از انواع رسوب و مواد زائد است.

خطوط انتقال آب بین گله ها باید به خوبی تمیز شوند.برای انتخاب محلول مناسب دو نکته حائز اهمیت است:1 :انتخاب محلولی مناسب برای از بین بردن آلودگی و 2:انتخاب ماده ای که کمتر به تجهیزات صدمه بزند.

برای استفاده از محلول برای پاک کردن رسوبات باید PH آب را زیر 5 ببریم اما مراقب باشید چون PH زیر 4 برای تجهیزات مضر است و نباید از بین 5 تا 4 پایین تر برود.

مشکلات برخی محصولات پاک کننده آب:

محلول های جرم گیر خیلی قوی که ممکن است به نیپل ها و تنظیم کننده ها ی گردش آب صدمه وارد کنند.

برخی از پاک کننده ها در مقابل میکروبها و باکتریها ناکارآمدند و استفاده از آنها بی فایده است.

استفاده از محلول آمونیاک که اگر قبل از استفاده باید با سازنده ی تجهیزات مشورت شود و گرنه ممکن است به وسائل آسیب وارد کند.

محلول های پاک کننده زیادی برای پاک کردن سیستم آبرسانی وجود دارند اما بهترین انها پروکسید هیدروژن پایاست که به دلیل پایداری و ثبات در طول پروسه قبل از عملیات تمیزکاری به آب و اکسیژن تبدیل نمیشود.

بسیاری از مشتقات دی اکسید کلرین نیز وجود دارند که استفاده از آنها باید با یک اسیدی فایر صورت پذیرد که یا باید قبل از استفاده با هم ترکیب شوند و یا هردو به صورت همزمان به سیستم تزریق شوند.

مهمترین نکته در تمیز کردن جلبک ها ،رسوبات،باکتریها و سایر موجودات ریز مضر موجود در آب استفاده از محلول هایست که خاصیت پاک کنندگی داشته باشند و به سیستم آسیبی نرسانند.قبل از استفاده حتما دستورالعمل ها را به دقت چک کرده و بکار ببندید.

تمیز کاری روزانه خطوط آب :

تمیزکردن خطوط آب بین گله ای تنها نیمی از پروسه است.باقی ماندن مقدار کمی از قارچ ها و باکتریها در خطوط کافیست تا تنها پس از 2 یا 3 روز همه ی سیستم آلوده شود.بنابراین خطوط باید جدا از تمیزکاری کلی به طور منظم هرروز تمیز و چک شوند.این تمیزکاری روزانه برای هردوی پرنده و سیستم بسیار مفید است.همچنین بسیاری از افزودنی ها مانند اسیدها و مواد تقویتی میتوانند به رشد و نمو جلبک ها و قارچ ها کمک کنند .

هنگام افزورن کلر سعی کنید،کلر در نقطه ای دور از قسمت درینکرها اضافه شود و اگر PH آب خیلی بالاست کمی برای اثرکذاری بهتر کلر ،خاصیت اسیدی آب راکمی بالاتر ببرید.

اندازه گیری بهداشت و پاکی آب:

یکی از مواردی که در این باب باید مورد استفاده قرار گیرد ORP آب است که نشان دهنده میزان کارآمدی مواد پاک کننده و ضد عفونی کننده و میزان پاکی آب است.ORP بالا نشان کارآمدی اکسیدایزر و ازبین رفتن باکتریها و میکروبهای موجود در آب است.

ORP از 650 میلی ولت و بالاتر نشان کیفیت آب و مقدار کلر مورد نیاز در حدود 2 تا 4 ppm میباشد.ORP کمتر (250 میلی ولت)نشان از مقادیر زیاد الودگی و نیاز به کلر بیشتر است.

برخی نکات و هشدارها:

هنگام استفاده از واکسن ها،داروها و ویتامین ها از کلر استفاده نکنید.

کلر را با مواد دیگر در یک محلول استفاده نکنید.