خواص ترکیبات ضدعفونی کننده:

فنل(اسید کربولیک): این ماده از قطران ذغال سنگ بدست می‏آید.  تمام مواد گندزدا با فنل سنجیده می‏شوند که ضریب فنلی نامیده می‏شود. از مزایای فنل‌ها حفظ اثر ضدعفونی پس از خشک شدن آن در سطوح و فعالیت خوب آن در حضور مواد آلی می‏باشد. ترکیبات فنلی گران می‏باشند.

کرزول: از قطران ذغال سنگ بدست می‌آید و ترکیب و اثری مشابه به فنل دارد اما قابلیت انحلال آنها در آب اندک است. معمولا ترکیبات کرزول با صابون تهیه وعرضه میگردد. فعالیت این ترکیبات نیز در حضور مواد آلی خوب است.

ترکیبات دو فنلی: این ترکیبات از دو مولکول فنل تشکیل شده‏اند. هالوژن‌ها به ویژه کلر با هدف افزایش اثر با دو فنلی‌ها ترکیب می‌شوند. برخی از این کلروفنل‌ها فعالیت ضد قارچی بالایی دارند. دو فنلی‌ها مکررا با دیگر ترکیبات فنلی در ساخت ضدعفونی کننده‌های مختلف ترکیب شده اند.

هیپوکلریت‌ها و آهک کلرینه: کلر اساس این ضدعفونی‏کننده‌ها می‌باشد. قدرت این ترکیبات بستگی به غلظت کلر قابل استفاده و حتی از آن بیشتر به PH محلول به خصوص محلول‌های رقیق شده بستگی دارد. افزایش PH، فعالیت گندزدایی کلر را کاهش می‏دهد و کاهش PH، باعث افزایش آن می‏شود. افزایش دما نیز باعث افزایش تاثیر گذاری این مواد می‌شود. هیپوکلریدها در سطوح عاری از مواد آلی اثر مطلوب‌تری دارند. این مواد باید در ظروف در بسته و در جای تاریک و خنک نگهداری شوند و آزمایش ادواری محلول‌های اصلی جهت اطمینان از کارایی آنها توصیه شده است.

ترکیبات آلی ید دار: معمولا یک سورفاکتانت که از خصوصیت شوینده‌ها برخوردار است درترکیبات یدی وجود دارد. برخی از این ترکیبات رنگ قهوه‌ای و کهربایی دارند که بی رنگ شدن آنها نشان دهنده از بین رفتن اثر آنها می‌باشد. این ترکیبات را میتوان با آب گرم و یا سرد رقیق کرد ولی برای دست‌یابی به حداکثر اثر از آب گرم بیشتر از 43 درجه سانتیگراد در رقیق سازی آن نباید استفاده شود. ترکیبات ید دار بر ویروس‏های بدون پوشینه، مانند آدنوویروس، عامل آنتریت هموراژیک در بوقلمون موثر می‏باشد.

 آهک زنده یا آب ندیده: فعالیت آهک زنده و توان گندزدایی آن به دلیل آزاد شدن اکسیژن و حرارت در حین مجاورت آن با آب است. این ماده از توان ضدعفونی کنندگی بالایی برخوردار است. آهک زنده بیشتر برای ضدعفونی محوطه به خصوص در مناطقی که از تابش مستقیم آفتاب محروم بوده و مرطوب باقی می‌ماند استفاده می‌‌شود. مواد حاصل از زهکشی را میتوان با آهک ضدعفونی کرد. با دوغاب آن نیز میتوان سطوح خارجی ساختمان‌ها را رنگ کرد. به دلیل خاصت سوزانندگی آهک زنده، از تماس طیور با آن قبل از خشک شدن اجتناب شود.

گلوتارآلدیید: این ترکیب توان گندزدایی بالایی دارد و بر ویروس‏های مقاومی مانند آدنوویروس‏ها و بیرناویروس‏ها نیز موثر است اما توان گندزدایی آن در حضور مواد آلی کاهش می‌یابد.  PHمطلوب برای اثر گلوتارآلدئیدها 5 تا 5/8 می‌باشد. حرارت بر عملکرد آن‏ اثر منفی ندارد ولی افزایش دما باعث افزایش اثر آن می‌شود. این ترکیبات در آب سخت نیز فعال باقی می‌مانند. در استفاده از این مواد به سلامت پرسنل و طیور توجه شود.

فرمالدیید: در حقیقت یک گاز است اما فراورده تجاری آن به صورت محلول40 درصد(37 %وزنی) و با نام فرمالین عرضه می‌گردد. شکل جامد آن نیز به صورت پودر و با نام پارافرم‏آلدیید عرضه می‌گردد که با حرارت دادن، CH2O تولید می‌کند. برای گازدهی از نسبت 2 به 1 فرمالین و پرمنگنات(2 میلی‏لیتر فرمالین با 1 گرم پرمنگنات) استفاده می‌شود. برای فومیگاسیون (دود دادن) با حداکثر اثر یک منبع تولید حرارت، یک عامل به گردش درآورنده هوای گرم و مرطوب و گاز فرمالدیید (مثل پنکه) و یک منبع تولید رطوبت ضروری است. فرمالین به شدت برای چشم، ملتحمه و سطوح مخاطی زیان آور است و در عین حال یک ماده سرطان زا به حساب می‏آید پس در زمان استفاده باید تمام نکات حفاظتی برای پرسنل در نظر گرفته شود. این گاز در حضور مواد آلی نیز موثر است و اثر گندزداییی مطلوبی دارد. فرمالدیید را میتوان با هیدروکسید آمونیوم 30 درصد خنثی نمود.

ترکیبات مولد آمونیاک: آمونیاک یک ماده ضد عفونی بسیار قوی است اما بعلت اثرات زیان بار این گاز برای موجودات زنده، در حضور پرنده نباید استفاده شود. بیشترین کاربرد ترکیبات مولد آمونیاک برای از بین بردن اووسیت‏ها است .

گندزداهای سورفاکتانت چهارتایی آمونیوم: هنگامی که این مواد به درستی و طبق دستور العمل استفاده شوند ضدعفونی‏های خوبی هستند. این فراورده‏ها ترکیبات کاتیونی، بدون بو، بدون خورندگی، غیر محرک برای پوست، برطرف کننده بو و دارای فعالیت شوینده می‏باشند. این ترکیبات نسبتا پایدار و غیر سمی هستند. بیشتر آنها را نمی‏توان در محلول‏های صابونی استفاده کرد از این رو هر سطحی را قبل از ضدعفونی با این ترکیبات باید به دقت با آب شسته تا از هرگونه باقی مانده صابون پاک شود. برخی از آب‏های سخت و دارای املاح معدنی ممکن است در عملکرد مطلوب این ضدعفونی‏کننده‏ها تاثیر گذارد.

 پراکسیدانت: این فراورده‏ها معمولا طیف اثر وسیعی دارند به گونه‏ای حتی بر روی قارچ‏ها ، ویروس‏های بدون پوشش و اووسیت کوکسیدیاها نیز موثر هستند. عملکرد این مواد در دماهای متغیر و سختی‏های متفاوت آب خوب است در محدوده‏ی وسیعی از PH عملکرد خوبی دارند. استفاده از این مواد بروز مقاومت را به دنبال ندارد و برای محیط زیست مضر نیستند.

ترکیبات نانو: ذرات نقره در ابعاد نانو از قدرت گندردایی بالایی برخوردار هستند. تماس نقره در ابعاد نانو با میگروارگانیسم ها در متابولیسم طبیعی آنها اختلال ایجاد کرده و از تنفس، رشد و تکثر آنها جلوگیری می کند.

فنل(اسید کربولیک): این ماده از قطران ذغال سنگ بدست می‏آید.  تمام مواد گندزدا با فنل سنجیده می‏شوند که ضریب فنلی نامیده می‏شود. از مزایای فنل‌ها حفظ اثر ضدعفونی پس از خشک شدن آن در سطوح و فعالیت خوب آن در حضور مواد آلی می‏باشد. ترکیبات فنلی گران می‏باشند.

کرزول: از قطران ذغال سنگ بدست می‌آید و ترکیب و اثری مشابه به فنل دارد اما قابلیت انحلال آنها در آب اندک است. معمولا ترکیبات کرزول با صابون تهیه وعرضه میگردد. فعالیت این ترکیبات نیز در حضور مواد آلی خوب است.

ترکیبات دو فنلی: این ترکیبات از دو مولکول فنل تشکیل شده‏اند. هالوژن‌ها به ویژه کلر با هدف افزایش اثر با دو فنلی‌ها ترکیب می‌شوند. برخی از این کلروفنل‌ها فعالیت ضد قارچی بالایی دارند. دو فنلی‌ها مکررا با دیگر ترکیبات فنلی در ساخت ضدعفونی کننده‌های مختلف ترکیب شده اند.

هیپوکلریت‌ها و آهک کلرینه: کلر اساس این ضدعفونی‏کننده‌ها می‌باشد. قدرت این ترکیبات بستگی به غلظت کلر قابل استفاده و حتی از آن بیشتر به PH محلول به خصوص محلول‌های رقیق شده بستگی دارد. افزایش PH، فعالیت گندزدایی کلر را کاهش می‏دهد و کاهش PH، باعث افزایش آن می‏شود. افزایش دما نیز باعث افزایش تاثیر گذاری این مواد می‌شود. هیپوکلریدها در سطوح عاری از مواد آلی اثر مطلوب‌تری دارند. این مواد باید در ظروف در بسته و در جای تاریک و خنک نگهداری شوند و آزمایش ادواری محلول‌های اصلی جهت اطمینان از کارایی آنها توصیه شده است.

ترکیبات آلی ید دار: معمولا یک سورفاکتانت که از خصوصیت شوینده‌ها برخوردار است درترکیبات یدی وجود دارد. برخی از این ترکیبات رنگ قهوه‌ای و کهربایی دارند که بی رنگ شدن آنها نشان دهنده از بین رفتن اثر آنها می‌باشد. این ترکیبات را میتوان با آب گرم و یا سرد رقیق کرد ولی برای دست‌یابی به حداکثر اثر از آب گرم بیشتر از 43 درجه سانتیگراد در رقیق سازی آن نباید استفاده شود. ترکیبات ید دار بر ویروس‏های بدون پوشینه، مانند آدنوویروس، عامل آنتریت هموراژیک در بوقلمون موثر می‏باشد.

 آهک زنده یا آب ندیده: فعالیت آهک زنده و توان گندزدایی آن به دلیل آزاد شدن اکسیژن و حرارت در حین مجاورت آن با آب است. این ماده از توان ضدعفونی کنندگی بالایی برخوردار است. آهک زنده بیشتر برای ضدعفونی محوطه به خصوص در مناطقی که از تابش مستقیم آفتاب محروم بوده و مرطوب باقی می‌ماند استفاده می‌‌شود. مواد حاصل از زهکشی را میتوان با آهک ضدعفونی کرد. با دوغاب آن نیز میتوان سطوح خارجی ساختمان‌ها را رنگ کرد. به دلیل خاصت سوزانندگی آهک زنده، از تماس طیور با آن قبل از خشک شدن اجتناب شود.

گلوتارآلدیید: این ترکیب توان گندزدایی بالایی دارد و بر ویروس‏های مقاومی مانند آدنوویروس‏ها و بیرناویروس‏ها نیز موثر است اما توان گندزدایی آن در حضور مواد آلی کاهش می‌یابد.  PHمطلوب برای اثر گلوتارآلدئیدها 5 تا 5/8 می‌باشد. حرارت بر عملکرد آن‏ اثر منفی ندارد ولی افزایش دما باعث افزایش اثر آن می‌شود. این ترکیبات در آب سخت نیز فعال باقی می‌مانند. در استفاده از این مواد به سلامت پرسنل و طیور توجه شود.

فرمالدیید: در حقیقت یک گاز است اما فراورده تجاری آن به صورت محلول40 درصد(37 %وزنی) و با نام فرمالین عرضه می‌گردد. شکل جامد آن نیز به صورت پودر و با نام پارافرم‏آلدیید عرضه می‌گردد که با حرارت دادن، CH2O تولید می‌کند. برای گازدهی از نسبت 2 به 1 فرمالین و پرمنگنات(2 میلی‏لیتر فرمالین با 1 گرم پرمنگنات) استفاده می‌شود. برای فومیگاسیون (دود دادن) با حداکثر اثر یک منبع تولید حرارت، یک عامل به گردش درآورنده هوای گرم و مرطوب و گاز فرمالدیید (مثل پنکه) و یک منبع تولید رطوبت ضروری است. فرمالین به شدت برای چشم، ملتحمه و سطوح مخاطی زیان آور است و در عین حال یک ماده سرطان زا به حساب می‏آید پس در زمان استفاده باید تمام نکات حفاظتی برای پرسنل در نظر گرفته شود. این گاز در حضور مواد آلی نیز موثر است و اثر گندزداییی مطلوبی دارد. فرمالدیید را میتوان با هیدروکسید آمونیوم 30 درصد خنثی نمود.

ترکیبات مولد آمونیاک: آمونیاک یک ماده ضد عفونی بسیار قوی است اما بعلت اثرات زیان بار این گاز برای موجودات زنده، در حضور پرنده نباید استفاده شود. بیشترین کاربرد ترکیبات مولد آمونیاک برای از بین بردن اووسیت‏ها است .

گندزداهای سورفاکتانت چهارتایی آمونیوم: هنگامی که این مواد به درستی و طبق دستور العمل استفاده شوند ضدعفونی‏های خوبی هستند. این فراورده‏ها ترکیبات کاتیونی، بدون بو، بدون خورندگی، غیر محرک برای پوست، برطرف کننده بو و دارای فعالیت شوینده می‏باشند. این ترکیبات نسبتا پایدار و غیر سمی هستند. بیشتر آنها را نمی‏توان در محلول‏های صابونی استفاده کرد از این رو هر سطحی را قبل از ضدعفونی با این ترکیبات باید به دقت با آب شسته تا از هرگونه باقی مانده صابون پاک شود. برخی از آب‏های سخت و دارای املاح معدنی ممکن است در عملکرد مطلوب این ضدعفونی‏کننده‏ها تاثیر گذارد.

 پراکسیدانت: این فراورده‏ها معمولا طیف اثر وسیعی دارند به گونه‏ای حتی بر روی قارچ‏ها ، ویروس‏های بدون پوشش و اووسیت کوکسیدیاها نیز موثر هستند. عملکرد این مواد در دماهای متغیر و سختی‏های متفاوت آب خوب است در محدوده‏ی وسیعی از PH عملکرد خوبی دارند. استفاده از این مواد بروز مقاومت را به دنبال ندارد و برای محیط زیست مضر نیستند.

ترکیبات نانو: ذرات نقره در ابعاد نانو از قدرت گندردایی بالایی برخوردار هستند. تماس نقره در ابعاد نانو با میگروارگانیسم ها در متابولیسم طبیعی آنها اختلال ایجاد کرده و از تنفس، رشد و تکثر آنها جلوگیری می کند.

«تهیه شده توسط کمیته علمی-پژوهشی زنجیره یکپارچه بوقلمون زرین گستر پرتیکان»

پاسخگوی سوالات شما بازدیدکنندگان عزیز در بخش نظرات هستیم.