عفونت روده ای پاروویروسی در بوقلمون

پاروویروس یکی از عوامل مهم در بروز سندرم یا کمپلکس گوارشی در بوقلمون شناخته شده است. حضور این ویروس بارها در گله های بوقلمون و ماکیان مبتلا به بیماری گوارشی گزارش شده است. پرندگان عفونی مقدار زیادی از ویروس را از طریق مدفوع دفع می کنند و از این طریق مسیر انتقال افقی از پرنده به پرنده فراهم می شود. دفع مقادیر زیاد ویروس حتی در جوجه های 4 روزه نیز گزارش شده است. به دلیل پایداری زیاد این ویروس در محیط، ویروس را می توان به آسانی در بستر، مواد و سطوح در تماس با آن نشان داد.

در صورت عدم انجام یک ضدعفونی سختگیرانه بین دو دوره پرورش احتمال آلوده شدن جوجه های یک روزه در دوره جدید بسیار زیاد خواهد بود. پرندگان وحشی یکی دیگر از راه های انتقال ویروس هستند. مطالعات نشان داده اند که این ویروس نقش مهمی در سندرم ورم روده و مرگ و میر جوجه بوقلمون ها ایفا می کند. اهمیت اقتصادی این سندرم در وهله نخست با تولید ضعیف، عدم رشد مناسب در جوجه درگیر، افزایش هزینه های درمان، افزایش ضریب تبدیل و در موارد شدید ناکارآمدی دستگاه ایمنی و افزایش تلفات همراه است. کاهش توان جوجه در آوری و تاخیر در خروج جوجه از تخم نیز بعنوان عوارض آلودگی به پارواویروس گزارش شده است.

بوقلمون ها و ماکیان تجاری، تنها میزبان طبیعی برای پارواویروس پرندگان هستند.

تحلیل فیلوژنیک پارواویروس بوقلمون و ماکیان بر این واقعیت دلالت دارد که این ویروس ها به یکدیگر شبیه هستند. با توجه به این نکته که این ویروس در خانواده ویروس های بدون پوشینه قرار دارد مانند سایر ویروس های بدون پوشینه، در برابر عوامل فیزیکی و شیمیایی مقاوم هستند.

تشخیص:

اخذ تاریخچه: تعلق جوجه بوقلمون ها به تخم هایی با جوجه دراوری کاهش یافته و نیز تاخیر در تفریخ جوجه ها از تخم از جمله اطلاعات حاصل از بررسی تاریخچه می باشند.

سن بروز علایم بالینی بیماری که شامل اسهال آبکی و مدفوع زرد خردلی که معمولا در جوجه های جوان، حتی 4 تا 7 روزه دیده می شود، از دیگر اطلاعات مهم مربوط به تاریخچه بیماری است. حساسیت بوقلمون ها و ماکیان به این ویروس بسیار وابسته به سن است. بیشترین موارد عفونت، در هفته نخست زندگی رخ می دهد و نشانه های بالینی در محدوده 7 تا 28 روزگی پدیدار می شود. پرندگان مسن تر، نشانه های بالینی عفونت را نشان نمی دهند اما با تولید پادتن اختصاصی در سرم، به عفونت ناشی از این ویروس واکنش ایمنی شناختی نشان می دهند.

نشانه های بالینی: به دلیل اینکه این ویروس یکی از عوامل ایجاد سندرم بیماری عفونی روده ای جوجه بوقلمون ها شناخته شده است، نشانه های بالینی  غیر اختصاصی دارد که همگی در بروز این سندرم مشاهده می شوند. معمول ترین نشانه ها شامل، رشد نامناسب و پر درآوری ضعیف، سوء جذب روده ای مواد مغذی مانند کارتنوئید ها که به تولید دفعیات زرد رنگ موکوئیدی و رنگ پریدگی پرندگان می شود، اسهال آبکی و مدفوع زرد خردلی که حتی ممکن است در جوجه های 4 تا 7 روزه نیز مشاهده شود، استئوپروز که در سنین  2، 3 و 4 هفتگی، بدریختی استخوان درشت نی را در پی دارد می باشد. سایر علایم بالینی عمومی مانند بی حالی، افسردگی و کاهش رشد نیز در گله های درگیر دیده می شود. نکته حائز اهمیت این است که پرندگان درگیر از مشکلات پا رنج می برند.

کالبدگشایی: روده ها هدف اصلی این ویروس هستند. جراحات کالبدگشایی در بوقلمون های درگیر محدود به دستگاه گوارش است این درحالی است که سایر عوامل بیماری زا دخیل نباشند. در سنگدان این پرنده ها مقدار زیادی بستر و سنگ ریزه دیده می شود اما غذای موجود در آن بسیار اندک است. روده های کوچک و بعضا روده های کور، توسط محتوای گازی، موکوسی و مدفوع آبکی انباشته شده و حالتی متسع دارند. در برخی موارد استخوان های تعدادی از پرندگان به شدت نرم و انعطاف پذیر هستند.

راه های پیشگیری:

روش های مدیریتی: پاروویروس ها از مقاومت استثنایی برخوردارند و قادر هستند برای مدت های طولانی در محیط زنده بمانند. از سوی دیگر گسترش جهانی این ویروس در جمعیت های طیور عاری نگه داشتن گله ها را از این ویروس کاری غیر ممکن کرده است. تنها به منظور پیشگیری از انباشت ویروس در مراکز پرورش و نگه داری بوقلمون و کنترل انتشار مستقیم و غیرمستقیم آن ها توسط فضولات، بستر، چکمه و وسایل، به اتخاذ تدابیر سختگیرانه ی امنیت زیستی است.

درمان:

 به علت ماهیت ویروسی بیماری درمان قطعی برای آن وجود ندارد. تنها از درمان های حمایتی و آنتی بیوتیک تراپی جهت درمان عوامل باکتریایی فرصت طلب می توان استفاده کرد.

«تهیه شده توسط کمیته علمی-پژوهشی زنجیره یکپارچه بوقلمون زرین گستر پرتیکان»

پاسخگوی سوالات شما بازدیدکنندگان عزیز در بخش نظرات هستیم.